Wielu teoretyków zaleca metodę problemową jako jedną z najskuteczniejszych w kształceniu twórczego myślenia, samodzielności i aktywności poznawczej dziecka.
Metoda problemowa daje możliwość zaspokajania wzmożonej aktywności poznawczej dziecka, dociekliwości, może kształtować postawę badacza, dostarcza silnych wrażeń intelektualnych i emocjonalnych. Zaspokaja przy tym potrzebę działania jako podstawowego sposobu poznawania rzeczywistości. Metoda problemowa skłania do działania, jest warunkiem rozwoju aktywności poznawczej dziecka, oraz zaspokaja różnorodne potrzeby do poszukiwania rozwiązań praktycznych.
Środowisko przedszkolne jak pole do działania dziecka powinno być w dużym stopniu tworzone, modelowane, zmieniane przez nie same. Wartości pedagogiczne tej metody muszą przeważać nad trudnościami metodycznymi i organizacyjnymi, nawet niepełne jej stosowanie pozwala lepiej uczyć się problemowego postrzegania świata.
Zastosowaniem metody problemowej w rozwijaniu komunikacji słownej zajmuje się dr Maria Kielar. Proponuje, aby stosować tę metodę pracy, należy dzieci przygotować do stawiania i rozwiązywania problemów, wyrabiać umiejętności porządkowanie, uogólniania danych w toku badania rzeczywistości. Nauczyciele, wychowawcy, rodzice winni mówić do dziecka dużo, poprawnie i w sposób wyrazisty. Przygotowanie każdej jednostki metodycznej wymaga od nauczyciela intelektualnego opracowania wybranego tematu. Kanwą do pracowania wybranego tematu będzie określona struktura jednostki metodycznej – aneks 1.
Rozważania problemów z dziećmi rozpoczyna się od zaproponowania im sytuacji problemowej, którą opracowuje i przygotowuje nauczyciel. Dzieci w zabawie natrafiają na problem, wykrywają go i próbują rozwiązać korzystając z pomocy nauczyciela. Nauczyciel obserwuje zachowanie dzieci, pobudza ich aktywność badawczą, ukierunkowuje, pomaga wykrywać na czym polega problem, proponuje inne rozwiązania.